Powiat Wągrowiecki leży na przecięciu Szlaku Piastowskiego ze Szlakiem Cysterskim. Szlak Cysterski przebiega przez Wągrowiec, Tarnowo Pałuckie i Łekno. Początki Wągrowca związane są z ekspansją terytorialną cystersów sprowadzonych ok. 1142 roku z Altenbergu do Łekna. W roku 1319 opat Gotszalk kupuje od Sędziwoja z Zarembów obszar ziemi w rozlewiskach Warty i Nielby. Na tym obszarze zaczynają pojawiać się budowle cystersów. Rozbudowująca się osada Wągrowiec już w roku 1381 posiadała młyn, tamę i kościół parafialny. Wówczas także po raz pierwszy pojawiają się wzmianki o Wągrowcu jako mieście.

Powiat Wągrowiecki powstał 1 stycznia 1999 r. w wyniku reformy samorządowej. Tradycje struktur powiatowych są jednak w naszym regionie znacznie starsze. Wągrowiec był już stolicą powiatu w okresie międzywojennym i w czasach PRL-u do roku 1975.

Dzisiaj jesteśmy jednym z 31 powiatów Województwa Wielkopolskiego. Nasz powiat leży w jego północno - wschodniej części w odległości około 60 kilometrów od Poznania, Bydgoszczy czy Piły.

Ważniejsze daty z historii ziem Powiatu Wągrowieckiego:

- 1797r. Wągrowiec stał się królewskim miastem pruskim, w bardzo krótkim czasie utworzono powiat wągrowiecki, w granicach którego znalazły się m.in. Gołańcz, Skoki, Rogoźno, Łekno i Mieścisko. Wągrowiec zyskał rangę miasta powiatowego z urzędem starosty (Landrat).

- 1807r. Powiat Wągrowiecki wszedł w skład departamentu poznańskiego Księstwa Warszawskiego.

- 1815r. Po utworzeniu Wielkiego Księstwa Poznańskiego włączony został do rejencji bydgoskiej.

- 1818r. Część powiatu przyłączono do powiatów szubińskiego, chodzieskiego i mogileńskiego.

- 1887r. Nowy podział administracyjny Wielkiego Księstwa Poznańskiego, część wschodnią Powiatu Wągrowieckiego włączono do powiatu żnińskiego.

- 1918/19r. Powstańcy wielkopolscy wyzwolili Powiat Wągrowiecki, Wągrowiec nadal pozostał ośrodkiem administracji powiatowej.

- 1939r. W maju utworzono Batalion Obrony Narodowej "Wągrowiec" w celu ochrony nadgranicznych rejonów powiatu.

- 1939r. 8 września powiat wągrowiecki został włączony do regencji inowrocławskiej. 26 października władzę przejęła w pełni niemiecka administracja cywilna.

- 1945r. 22 stycznia okupacyjna administracja niemiecka ostatecznie opuściła Wągrowiec, rozpoczęło się tworzenie polskiej administracji powiatowej. W lipcu utworzono 6 gminnych i 3 miejskie rady narodowe. Powołano wiele instytucji obejmujących cały powiat m.in. w listopadzie utworzono Powiatowy Ośrodek Zdrowia oraz Stację Opieki nad Matką i Dzieckiem.

- 1955r. Nastąpiła kolejna reorganizacja administracji państwowej, powiat podzielono na 33 rady narodowe.

- 1975r. W wyniku kolejnej reformy administracyjnej kraju zlikwidowano powiaty. Większą część dawnego Powiatu Wągrowieckiego włączono do województwa pilskiego a pozostałą do województwa poznańskiego.

- 1990r. Wprowadzono Urzędy Rejonowe jako delegatury administracji wojewódzkiej w terenie. Wągrowiec stał się siedzibą rejonu.

- 1999r. 1 stycznia ponownie utworzono Powiat Wągrowiecki